Bron: Service Management
De Inspectie SZW stelt in het recent gepubliceerde jaarverslag 2020 dat de misstanden in een deel van de schoonmaakbranche hardnekkig zijn, “waarbij malafide ondernemers vaak complexe constructies gebruiken om wet- en regelgeving (ongezien) te omzeilen. De aanpak van dit soort misstanden vereist een geconcentreerde aanpak van het samenwerkingsverband ‘Aanpak misstanden in de schoonmaaksector’.”
Aanpak misstanden in de schoonmaaksector (AMS) is een nauwe samenwerking tussen de Inspectie SZW, de Belastingdienst en het UWV. Voorheen, tot 1 juni 2020, heette dit het Schoonmaak Interventieteam.
De partijen houden zich binnen het AMS bezig met:
- Repressief optreden tegen schoonmaakbedrijven die willens en wetens en stelselmatig de regels niet naleven (de notoire overtreders). Het doel hiervan is om deze op het rechte pad te brengen, dan wel het werken onmogelijk te maken (sturen op opheffing van deze ondernemingen en een herstart onmogelijk te maken).
- Repressief optreden tegen opdrachtgevers die gebruik maken van deze schoonmaakbedrijven.
- Aandacht voor de mensen achter de malafide ‘constructies’, de facilitators. Deze mensen zorgen voor het voortbestaan van oneerlijke concurrentie en het voortbestaan van fraude en uitbuiting.
Deze aanpak wordt aangevuld met nalevingscommunicatie om de spontane naleving bij schoonmaakbedrijven en de opdrachtgevers te vergroten.
Resultaten 2020: zeven complexe onderzoeken
Het AMS heeft in 2020 in totaal zeven complexe onderzoeken gedaan, waarbij negen boeterapporten zijn opgemaakt. De Belastingdienst kan naar aanleiding van deze zaken correcties en naheffingen loonbelasting en omzetbelasting opleggen. Daarnaast is beslag gelegd op voertuigen, een woonhuis en derdenbeslag. Bij het UWV kon bij zes werknemers overtreding van de informatieplicht worden geconstateerd. In de hotelsector is in 2020 nog steeds sprake van betaling per schoongemaakte kamer in plaats van per uur.
Grotere kans op illegale tewerkstelling in de horeca
Een groot project van de Inspectie SZW in 2020 betrof ‘Schoonmaak in de Horeca’. In het deel van de horeca waarop zij zich richt, ziet de Inspectie dat er vaak 7 dagen per week wordt gewerkt en/of veel wordt zwart gewerkt met een uitkering. Op basis van meldingen voert de Inspectie gerichte controles uit, ook in de avonduren.
“Schoonmaakwerkzaamheden in de horeca vinden dikwijls uit het zicht en laat op de avond of ‘s nachts plaats, wat de gelegenheid tot illegale tewerkstelling groter maakt. In de hotelsector is in 2020 nog steeds sprake van betaling per schoongemaakte kamer in plaats van per uur. Daarbij komt het salaris vaak onder het cao-loon of zelfs onder het minimumloon”, aldus de Inspectie.
Horecaschoonmakers onderbetaald
In het project ‘Schoonmaak in de Horeca’ zijn 55 zaken afgerond waarbij 70 werkgevers zijn gecontroleerd. In 30 zaken zijn één of meerdere overtredingen geconstateerd en in totaal 39 boetes opgelegd.
De Inspectie SZW heeft bij een grote controle bij 10 bedrijven van de 11 grote onderzochte horecaondernemingen overtredingen geconstateerd. Daarbij ging het om 17 schoonmakers, van wie 3 niet in Nederland mochten werken. Daarnaast heeft de Inspectie SZW het vermoeden dat de schoonmakers te weinig betaald kregen. “Ook de naleving van de Arbeidstijdenwet was in het geding. Zo zouden er schoonmakers 7 dagen per week hebben gewerkt en zijn de daadwerkelijke begin- en eindtijden niet bijgehouden. Ook waren er signalen van vermoedelijke uitkeringsfraude en zwart werken. Gemeente en Belastingdienst zijn hiervan op de hoogte gesteld.”
Druk op grote hotelketens
Naast de inzet van meer of minder repressieve interventies is ook ingezet op druk op de ketens van grote hotels. Daarbij is niet alleen gewezen op het feit dat schoonmaak een bepaalde prijs heeft en dat te goedkope schoonmaakcontracten de kans op onderbetaling vergroten, maar ook op de Code Verantwoordelijk Marktgedrag.